Uważany przez niektórych za spekulanta wszech czasów Jesse Livermore mawiał:
Kurs nigdy nie jest za wysoki, aby zacząć kupować, ani zbyt niski, aby zacząć sprzedawać. Ta taktyka doprowadziła go kilkukrotnie do bajecznej fortuny, aby w ciągu następnych lat przyczynić się do spektakularnych bankructw. Natura rynku jest bowiem chaotyczna, i reguły, które dziś pozwalają zarabiać, jutro generują straty.
Pobiciu historycznego rekordu przez indeks S&P500 nie towarzyszy euforia. Po dwóch krachach z aktualnego poziomu, inwestorzy spodziewają się co najmniej silnej korekty. Hossa jest już dojrzała, a wzrosty od dołka 2009 co roku 2-cyfrowe. Prześledźmy jednak kilka rynków byka po załamaniach podobnej klasy jak w 2008-2009:
Niebieska linia wskazuje długość i nachylenie aktualnej fali zwyżkowej. Widzimy, że nawet dynamika wzrostów nie jest rekordowa - jeszcze szybciej akcje rosły w latach 1982-87, ponadto poprzednie hossy pokrachowe trwały od jednego, do nawet dwóch i pół roku.
Powyższy wykres nie ma na celu przekonywania nikogo, że hossa w Stanach będzie trwać dalej. Pokazuje natomiast, że akcje mogą przez wiele miesięcy rosnąć, dochodzić do niewyobrażalnych poziomów, powodując złość stojących z boku racjonalnych inwestorów.
John M. Keynes, którego zapamiętano jako twórcę jednej z najważniejszych teorii ekonomicznych XX wieku, był również skutecznym inwestorem. W przeciwieństwie do Livermora skupiał się na fundamentach spółek, w których lokował kapitał. Jednak i on otarł się o bankructwo podczas długiej bessy w okresie Wielkiego Kryzysu, co zwieńczył słynnym cytatem: "Rynki mogą pozostać nieracjonalne dłużej, niż ty możesz pozostać wypłacalny".
Niestety takiej hipotetycznej euforycznej bańce na akcjach w USA może towarzyszyć degrengolada na peryferiach, czyli również w Polsce. Jeśli inwestorzy na całym świecie uwierzą, że tylko w Stanach jest bezpiecznie i lepiej posiadać kawałek IBM czy McDonald's, niż 100% PKO, nowym rekordom na S&P500 towarzyszyć będą niewielkie korekty wzrostowe w długim trendzie spadkowym na GPW.
W ciągu ostatnich lat różne klasy aktywów miały być bezpiecznymi przystaniami: nieruchomości w 2007, ropa i żywność w 2008, dolar, frank i jen w 2009, kruszce w 2011, dziś obligacje państwowe, ziemia rolna, a nawet przez chwilę wirtualna waluta bitcoin. Po raz trzeci odwołam się do cytatu: "tłum ma zawsze rację, ale tylko przez chwilę". Jeśli dostateczna liczba ludzi uwierzy w moc akcji amerykańskich, podłączą się do trendu i wzrosty potrwają tak długo, aż ucichną obawy o bessę.
